Kolonoskopi, kalın bağırsak ve rektumun incelendiği endoskopik bir işlemdir. Kolonoskopi uygulaması sırasında gerekirse kalınbağırsaktaki polipler çıkartılabilir veya laboratuvarda incelenmek üzere doku örneği alınabilir. Makattan girilerek gerçekleştirilen kolonoskopi işlemi hem teşhis hem de tedavi amaçlı yapılabilmektedir. Bağırsak ucunda ışık ve kamera olan esnek bir tüple incelenir.
Kolonoskopi yapılmasını nedeni nedir?
Teşhis Amaçlı: Bağırsakta yaşanan sorunların teşhisi için kolonoskopi yapılabilir.
*Geçmeyen karın ağrısı
* Rektal kanama
* Kronik kabızlık
* Açıklanamayan kansızlık yani anemi veya demir eksikliği
* Kronik ishal
* Nedeni açıklanamayan kilo kaybı gibi belirtilerde kolonoskopi yapılmalıdır.
Bağırsak kanseri taraması: Hiçbir şikayet olmasa bile kolon kanseri ve rektum kanserinin erken teşhisi için kolonoskopi yapılmalıdır. 50 yaşın üzerinde her 5 yılda bir kolonoskopi önerilir. Ailesinde kolon veya rektum kanseri geçmişi olan kişiler için kolonoskopi sıklığı değişebilir.
Polip kontrolü: Daha önce bağırsak polip sorunu yaşayan kişileri belirli aralıklarla kolonoskopi kontrolünden geçmesi gerekebilir. Bağırsak poliplerinin erken teşhis edilerek kolonoskopi sırasında çıkarılması bağırsak kanserinden korunmanın en önemli yollarından biridir.
Kolonoskopi riskleri nelerdir?
Kolonoskopi güvenli bir işlemdir. Ancak zaman zaman işlem sırasında veya sonrasında olumsuz durumlar oluşabilmektedir.
* Kanama
* İltihaplanma
* Divertikül denilen kalın bağırsak duvarının dışa doğru fıtıklaşması
* Şiddetli karın ağrısı,
* İşlem sırasında kullanılan sakinleştiriciye olumsuz tepki
* Kolon veya rektum duvarında yırtılma (perforasyon)
* Kalp veya kan damarı hastalığı olan kişilerde sorunlara neden olabilir.
Kolonoskopi öncesi neler yapılmalıdır?
Kolonoskopi öncesi işlemi yapacak gastroenteroloji doktoruna;
* Gebelik
* Akciğer hastalıkları
* Kalp hastalıkları
* Diyabet
* Kullanılan ilaçlar veya ilaç alerjisi ile ilgili bilgiler verilmelidir.
Kolonoskopinin başarılı olabilmesi için bağırsakların boş olması yani temizlenmesi gerekir. Bunun için farklı yöntemler uygulanabilmektedir. Bağırsakların gerekli şekilde temizlenmemiş olması; lezyon veya polip adı verilen yapıların kolonoskopi işlemi sırasında gözden kaçmasına, kolonoskopi işleminin uzamasına(uzayan kolonoskopi riskleri de beraberinde getirebilir), kolonoskopinin tekrarlanasına neden olabilir.
Kolonoskopiye hazırlık diyeti:Kolonoskopi işleminden önce bazı diyet ya da sıvı kısıtlamaları olabilir. Ancak bu tarz bir beslenme tarzının uygulanıp uygulanmayacağı hastaya göre değişebilmektedir. Doktor hastanın durumunu değerlendirten sonra kolonoskopi için beslenme tarzı gerekli olup olmadığına karar vermektedir.
Kolonoskopi diyetinin amacı posa bırakan yüksek lifli bitkisel besinlerden uzak durulmasına dayanır. Lifli gıdaların tüketilmesi çok fazla posa bırakacağı için kolon temizliğinde sorunlar yaşanabilir.
Kolonoskopi birkaç gün önce: Tam tahıllı gıdalar, kuruyemiş, tohum, kuru meyve, kabuklu veya çekirdekli meyveler, makarna, bezelye, kuru fasulye gibi gıdalardan uzak durulmalıdır. Düşük lifli beslenmeye özen gösterilmelidir. Kolonoskopiden bir gün öncesine kadar; yumurta, yoğurt, peynir, sakatat hariç kırmızı veya beyaz et, balık tüketilebilir.
Kolonoskopiden bir gün önce: Katı yiyecekler tüketilmemelidir. Bunun yerine su, çay, meyve suyu tüketilebilir. Kolonoskopiden bir gün önce bir veya iki kez yoğurt tüketilebilir. Kolonoskopi sırasında kanla karışabilecek kırmızı sıvılardan kaçınmak önemlidir. Kolonoskopiden önceki gece yarısından sonra hiçbir şey yiyip içilmemelidir.
Akşam saat 18.00’dan sonra doktorun tavsiye ettiği bağırsağın temizlenmesi için gerekli ilaçlar alınmalıdır.
Kolonoskopi günü: Katı ve sıvı hiçbir gıda tüketilmemelidir. Kolonoskopi sırasında sakinleştirici anestezi kullanılacağı için sigara ve tütün ürünlerinden uzak durulmalıdır.
Kolonoskopi hazırlık ilaçları:Kolonoskopi için bağırsakların temizlenmesini sağlayan farklı ilaçlar ve yöntemler bulunmaktadır. Kolonoskopiyi gerçekleştirecek doktor hastaya göre ilaç ve dozaj ayarlamasını gerçekleştirecektir.
Uygulanacak kolonoskopi beslenmesinin yanında bağırsakların temizlenmesi için; sodyum fosfat, müshil ilaçları, macrogol etken maddesi içeren ilaçlar, mannitol, polietilen glikol gibi birçok ilaç kullanılmaktadır. Bu ilaçların Kolonoskopiden 8 saat önce bitirilmiş olması gerekmektedir.
Bu ilaçların yanı sıra lavman ve bağırsak yıkama (irrigasyon yöntemi) gibi yöntemlerle de kolon temizlenebilmektedir. Kolonoskopi nasıl yapılır?
* Kolonoskopinin yapılacağı gün işlemden sonra rahat edebilmek için bol belli rahat kıyafetler giyilmesi önerilir.
* Kolonoskopiye başlamadan önce hastaya sakinleşmesi için ilaç sedasyon ve ağrı kesici uygulanır.
* İşlem sırasında hastanın arkasını açıkta bırakacak kolonoskopi pantolonu denilen bir kıyafet giyilmektedir
* Gerekli görüldüğü durumlarda hastaya solunum, tansiyon ve kalp atış hızının takip edilmesi için vücuda elektrotlar takılabilir.
* Hasta muayene masasına yan yatırılıp dizleri göğsüne doğru çekilerek kolonoskopi pozisyonu sağlanır.
* Kolonoskopi pozisyonunun alınmasının ardından doktor makata kolonoskopu yerleştirir.
* İşlemin daha rahat yapılabilmesi ve daha net bir görüntü elde etmek için doktor bağırsaklara bir miktar hava verebilir.
* Herhangi bir anormal bölge not edilirse, kolonoskop üzerindeki özel bir aletle bir biyopsi yapılacaktır. Aynı şekilde, bir polip bulunursa, kolonoskopi üzerindeki özel bir tel halka ile polipler çıkarılabilir.
* Kolonoskopi cihazının ucunda küçük bir video kamera içerir. Kamera görüntüleri harici bir monitöre gönderir, böylece doktor kolonunun içini daha rahat inceleyebilir.
* Elde edilen görüntüler kaydedilip işlem bittiğinde, doktor kolonoskopu çıkarır.
Kolonoskopiden sonrası
* Kolonoskopi sonrası hasta hastane ortamında yaklaşık 1 saat dinlendirilir. Hastalar Kolonoskopiden sonra aynı gün evlerine gönderilir.
* Hasta sakinleştirici aldığı için refakat etmesi için yanında bir kişinin bulunması önemlidir.
* Kolonoskopinin yapıldığı gün otomobil sürülmemesi, önemli kararlar alınmaması ve işe geri dönülmemesi gerekir.
* Kolonoskopiden birkaç saat sonra bağırsaklardaki hava nedeniyle şişkinlik ve gaz sancısı yaşanabilir. Yürümek yaşanabilecek gaz sancılarına iyi gelebilir.
* Ağır kaldırmak veya yorucu aktivitelerden uzak durulmalıdır.
* Kolonoskopi sonrası dışkınızda az miktarda kan görülebilir. Genellikle kolonoskopi sonrası az miktarda kan görülmesi sorun yaratmamaktadır. Ancak kanamanın devam ettiği durumlarda doktorla görüşülmesi gerekir.
* Günlük yaşam düşenine dönmek için 1 gün geçmesini beklemek gerekir.
* Kolonoskopiden sonra normal beslenme düzenine geçilebilir. Ancak kolonoskopi sırasında biyopsi için doku alındıysa veya polip çıkartıldıysa doktor özel bir diyet önerebilir.
* Kolonoskopiden sonra bol sıvı tüketilmesi önemlidir.
* Kan sulandırıcı ilaç kullanan hastaların bir süre bu ilaçları kesmesi istenebilir. Yine de doktor önerisi olmadan kullanılan hiçbir ilaç bırakılmalıdır.
* Kolonoskopiden sonraki belirtilere dikkat edin
* Titreme veya ateş
* Geçmeyen baş dönmesi ve mide bulantısı
* Tuvalete çıkamamak
* Dışkıda kan olması
* Göğüs ağrısı veya kalp çarpıntısı
* Birden fazla rektal kanama.
* Şiddetli karın ağrısı veya şişkinlik yaşarsınız
* Kusma gibi sorunlar yaşandığında doktorunuzla görüşmeniz gerekmektedir.
Özellikle şiddetli karın ağrısı, ateş, titreme, bulantı ve kusma belirtileri kolon delinmesinin belirtileri olabilmektedir.
Kolonoskopi ne kadar zamanda tekrarlanmalıdır?
Kolonoskopi bağırsak kanserinin erken teşhisinde hayati önem taşımaktadır. Herhangi bir risk faktörü olmayan kişilerin 45-50 yaşlarında rutin kolonoskopi kontrollerine başlaması gerekir. Ailesinde kolon kanseri geçmişi olan risk grubundaki hastaların rutin kolonoskopi kontrollerine daha erken yaşlarda başlaması gerekebilir. Kolonoskopinin tekrarlanma sıklığı yapılan işlemin sonuçlarına bağlı olarak da değişebilir. Yapılan kolonoskopinin sonuçlarında polip gibi her hangi bir anormallik görülmeyen hastaların 5 yılda bir kolonoskopi taramalarını tekrarlamaları önerilir.
Kolonoskopi sırasında anormal yapılar ve poliplerin varlığında ise takip sıklığı değişmektedir. Polip sayısı, polip çeşidi ve poliplerin büyüklüğü kolonoskopi takip sıklığında etkilidir.
Kolonun incelenmesini engelleyecek sayıda polip veya bağırsakların tam olarak temizlenememesi durumunda kolonoskopinin 1 yıl içinde tekrarlanması faydalıdır.
Kolonoskopi hazırlığı sırasında yaşanan bulantılara karşı ne yapılabilir?
Kolonoskopi öncesi bağırsakların temizlenmesi için alınan sıvı ilaçlar bazen şiddetli bulantılara neden olabilir. Bulantı veya kusma hissi yaşanırsa bağırsakları temizlemek için alınan sıvı ilaçlara kısa bir süre ara verilmelidir. 30 dakika- 1 saat ara verildikten sonra ilaçlar tekrar alınmalıdır. Bulantı veya kusma hissinin tekrar yaşanmaması için sıvı ilacın yavaş içilmesi faydalı olabilir. Doktora danışarak bulantı ilacı alınabilir. Önemli bir püf nokta da ilacın soğutularak içilmesi veya ilacın yanında soğuk su tüketilebilir.
Kolonoskopiye hazırlanırken yaşanan makat çatlağı ve tahrişe karşı ne yapılabilir?
Bağırsakların temizlenmesi aşamasında sık sık tuvalete gidileceği için tahriş ve makat çatlağı gibi sorunlar yaşanabilmektedir. Bu gibi sorunları önlemek için bebek pişik kremi veya vazelin kullanmak oldukça işe yaramaktadır. Sık sık tuvalete gidileceği için tuvaletten sonra tuvalet kağıdı yerine ıslak mendil tercih edilebilir. Tuvaletten sonra ılık bir suya oturmak ve cildi yumuşak bir bezle kurulamak da tercih edilebilir.
Kolonoskopi hortumunun ebatları ne kadardır?
Esnek bir tüp şeklinde olan kolonoskopi hortumunun ucunda minik bir kamera ve ışık bulunmaktadır. Ayrıca kalın bağırsağın içinden daha rahat görüntü alınabilmesi için kolonoskopi aletinin üzerinde hava verme aparatı ve gerekli durumlarda bağırsak içinden polip benzeri yapıları çıkarmak için bir başka aparatı daha bulunmaktadır. Kolonoskopi hortumu yaklaşık 60 cm. uzunluğunda ve 1 cm. çapındadır.
Kolonoskopiye altertanif hangi yöntemler bulunmaktadır?
Kolonoskopi kalın bağırsak kanserinin erken evrede tespit edilmesinde en etkili yöntem olmakla birlikte alternatif testlerde bulunmaktadır. Kolonoskopiye girmek istemeyen veya Kolonoskopiye uygun olmayan hastalarda uygulanan bu yöntemlerin kolon kanserini saptamadaki etkinlikleri farklıdır.
1-)Dışkıda (gaitada) gizli kan testi: Kalın bağırsak kanserinin belirlenebilmesi için olmazsa olmaz bir testtir.
2-)Kapsül kolonoskopi: Sindirim sisteminin görüntüsünü alan bir kamerayı içeren kapsülün hap olarak içilmesiyle elde edilen görüntülerle kalın bağırsak kontrol edilebilir. Çok yaygın olmayan bu uygulamanın sonuçları da tatmin edici görülmemektedir.
3-)Sanal Kolonoskopi:Bilgisayarlı Tomografi (BT) ile kalın bağırsağın kontrol edilmesidir. Sağlıklı görüntü alınabilmesi için kalın bağırsağın temizlenmesi gerekir. Sanal kolonoskopi öncesi kolonun daha iyi görüntülenebilmesi için kontrast bir sıvı içilir. Kolonoskopi ile karşılaştırıldığında daha az risk içermesi, yaşlı ve kan sulandırıcı kullananlarda rahatlıkla uygulanabilmesi, normal hayata hemen geçilebilmesi ve hızı avantajları olarak sıralanabilir. Ancak küçük ayrıntıların atlanabilmesi, düşük oranda olsa bile radyasyona maruz kalınması, polip veya anormal durumlarda müdahale için normal kolonoskopinin gerekli olması gibi dezavantajları bulunmaktadır.
4-)Sigmodoskopi: Kalın bağırsağın son kısmının incelendiği bir yöntemdir. Bu yöntemle kalın bağırsağın sol yarısında yer alan değişimler gözlemlenebilir. Kolonoskopideki gibi hastanın bir gün öncesinden hazırlanmasına gerek yoktur. Hastanede lavman yeterli olmaktadır. Daha çok makattan kan gelmesi, dışkı çapında değişiklik, hemoroidal ya da fissür (çatlak, yırtık) yakınması ile birlikte kanaması olan genç hastalarda önerilir gibi sorunlarda sigmoidoskopi tavsiye edilmektedir.
Kolonoskopi hangi durumlarda yapılmaz?
Kolonoskopinin yapılabilmesi için hastanın onayının olması gerekir. Hastanın onayladığı durumlarda;
* Bağırsakların yeterince temizlenmediği
* Kolonoskopi sırasında bağırsaklarda delinme yaşanabileceği ihtimalinin fazla olduğu hastalar
* Şiddetli bağırsak iltihaplanması olan hastalar
* Karın zarı iltihabi olan hastalar
* Kalp krizi riski olan hastalarda kolonoskopi yapılmaması daha uygundur.
Kolonoskopi ne kadar sürer etkisi ne kadar sürer?
Kolonoskopi işlemi 20 dakika ile 1 saat arasında sürmektedir. Ancak hastanın rahat bir kolonoskopi geçirmesi için verilen sedasyon ilaçlarının etkisinden kurtulması için 1-2 saat gerekebilir. Ayrıca iyi görüntü alınabilmesi için bağırsaklara verilen havanın yarattığı gaz ve şişkinlik hissinin düzelmesi de 1-2 gün arasında değişmektedir.
Kolonoskopi ağrılı bir işlem midir?
Kolonoskopi uygulaması sırasında hastalar anestezi ile uyutulduğu veya sakinleştirici verildiği için ağrı ve acı hissetmemektedir. Hastalar daha çok Kolonoskopiden sonra yaşanan gaz sancılarından şikayet etmektedir. Bunun için de işlem sonrası bol sıvı tüketmek ve yürümek olumlu sonuçlar vermektedir.
Diyabet hastaları kolonoskopi uygulaması öncesi hazırlık döneminde nelere dikkat etmelidir?
Diyabet hastalarında kan şekeri seviyesinin korunması önemlidir. Kolonoskopi öncesi bağırsakların temizlenmesi sırasında uygulanan diyete diyabet hastalarının daha fazla dikkat etmesi gerekir. Katı gıdaların Kolonoskopiden bir gün önce yasaklanmasına rağmen sıvı gıdıların alınabildiği unutulmamalıdır. Kan şekeri seviyesinin korunabilmesi için elma suyu, posasız portakal suyu gibi içecekler tüketilebilir.
Kolonoskopi bebek emzirmeye engel mi?
Kolonoskopi uygulaması sırasında uygulanan anestezi veya sakinleştirici ilaçların etkisi yaklaşık 1 gün sonra vücuttan atılmaktadır. Her ne kadar uygulanan anestezi ilaçlarının emzirme yoluyla bebeğe geçme ihtimali düşük olsa da Kolonoskopiden önce bebeği emzirmek, mümkünse sütü saklamak sonra vermek gibi önlemler alınabilir. Sütü saklama şansının bulunmadığı, emzirmenin mecbur olduğu durumlarda ilk sütü sağıp attıktan sonra gelen süt bebeğe verilebilir.
Endoskopi nedir?
Endoskopi sindirim sistemini incelemek için cerrahi olmadan ağızdan girilerek gerçekleştirilen bir işlemdir. Yemek borusu, mide, kalın bağırsak ve oniki parmak bağırsağındaki rahatsızlıkların teşhisinde bazen de tedavisinde kullanılan endoskopi, ucunda kamera ve ışık bulunan esnek bir tüpten oluşmaktadır. Bazı durumlarda, biyopsi yapmak için endoskopa özel aletler eklenebilir.
Gastroskopi yapılmasının nedeni nedir?
Teşhis amaçlı: Gastroskopi birçok semptomdan dolayı yapılabilir.
* Anormal kanama
*İnatçı karın ağrısı
*Yutkunma zorluğu, yutma güçlüğü veya yemek borusunu tıkanması
*Geçmeyen mide bulantısı
*Uzun süre geçmeyen ishal ve kabızlık
*Sebebi belirlenemeyen kilo kaybı
*Mide ülseri
*Enfeksiyonlar
*Pankreatit
*Safra kesesi taşları
*Tümörler
*Sindirim sistemindeki farklı rahatsızlıkların nedenlerini araştırmak için kullanılabilir.
Biyopsi: Bunun yanı sıra şüpheli durumlarda biyopsi yapmak için hastalara mide, yemek borusu ve oniki parmak bağırsağından biyopsi yapılmak üzere doku örneği alınabilir.
Endoskopi çeşitleri nelerdir?
Yemek borusu, mide ve oniki parmak bağırsağının incelendiği üst bölge endoskopinin haricinde araştırılan bölgeye göre farklı endoskopi çeşitleri bulunmaktadır.
-> Alt Gastrointestinal sistem endoskopisi (Kolonoskopi): Endoskop makatın içine yerleştirilir ve sindirim sisteminin kalın bağırsak gibi alt kısımları incelenir. Bazen, kolonun sadece alt kısmını (sigmoid kolon) incelemek için daha kısa bir tüp kullanılır. Bu işleme sigmoidoskopi denir.
->Üst Gastrointestinal sistem endoskopisi (Gastroskopi):Endoskop ile ağız içinden yemek borusu yoluyla mideye geçilir. Yemek borusu, mide, oniki parmak bağırsağı incelenir.
Endoskopi teknolojisindeki en son teknikler nelerdir?
Yeni nesil endoskoplar, ayrıntılı görüntüler oluşturmak için yüksek çözünürlüklü görüntüleme kullanır. Bunun yanı sıra yenilikçi teknikler endoskopiyi görüntüleme teknolojisi veya cerrahi prosedürlerle birleştirir.
*Kapsül endoskopi:Yapılan diğer tetkiklerin kesin tanı için yeterli olmadığı durumlarda uygun hastalarda kapsül endoskopi kullanılabilir. İçinde küçük bir kamera bulunan hap yutularak gerçekleştirilir. Kapsülün sindirim kanallarında ilerlemesini hasta hissetmemektedir. Sindirim kanallarında ilerleyen kapsül detaylı tetkik için görüntü elde eder.
*ERCP:Safra ve pankreas kanallarındaki sorunları teşhis etmek veya tedavi etmek için X ışınları endoskopi ile birleştirilir.
*Dar bant görüntüleme (NBI):Damarlar ve sindirim sisteminin iç astarı olan mukoza arasında daha fazla kontrast oluşturmaya yardımcı olmak için özel bir filtre kullanır.
Endoskopi hakkında bilinmesi gerekenler
Endoskopi riskli bir işlem midir?
Endoskopi cerrahi işlemlere göre oldukça güvenli bir yöntemdir. Her tıbbi işlem gibi endoskopinin de düşük olmakla birlikte riskleri bulunmaktadır.
1-)Kanama: Teşhis, tedavi veya biyopsi için yapılan endoskopi sırasında kanama gerçekleşebilir.
2-)Enfeksiyon: Endoskopilerin çoğu muayene ve biyopsiden oluşur ve enfeksiyon riski düşüktür. Endoskopinin bir parçası olarak ek işlemler yapıldığında enfeksiyon riski artabilir. Enfeksiyonların çoğu küçüktür ve antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Enfeksiyon riskiniz yüksekse doktorunuz işleminizden önce size koruyucu antibiyotikler verebilir.
3-)Gastrointestinal sistemin yırtılması: Nadirde olsa yemek borusu veya üst sindirim sisteminde başka bir bölümündeki bir yırtık ve organlara zarar meydana gelebilir.
4-)Sedasyon reaksiyonu: Üst endoskopiden önce, işlemin daha rahat gerçekleştirilmesi için hastanın rahatsızlık duymaması için sedasyon uygulanmaktadır. Çok nadir yaşanmakla birlikte uygulanan sedasyona göre reaksiyonlar mümkündür.
5-)Göğüs ağrısı
6-)Ateş
7-)Endoskopi alanında sürekli ağrı
8-)Nefes darlığı
9-)Yutma zorluğu
10-)Şiddetli ve inatçı karın ağrısı
11-)Kusma
Endoskopi işleminden sonra bu belirtiler ve şikayetler yaşanıyorsa doktorunuzla görüşmeniz gerekmektedir.
Gastroskopiye nasıl hazırlanılır?
*Midenin işlem için boş olduğundan emin olmak için endoskopiden önce sekiz saate kadar yemek ve içmek bırakılmalıdır.
*Tüm endoskopik işlemlerden önce var olan kronik hastalıklar ve kullanılan bütün ilaçlarla ilgili Op Dr İzzettin KAHRAMAN’ a bilgi verilmelidir. Kan sulandırıcı ilaçlar endoskopi işleminden birkaç gün önce kanamaya neden olabileceği için bırakılmalıdır.
*Diyabet, kalp hastalığı veya yüksek tansiyon gibi kronik hastalıkları bulunan kişiler ile ilgili gastroenteroloji doktoru gerekli yönlendirmeleri yapacaktır.
*Endoskopi işlemin sırasında ağrı veya rahatsızlık hissedilmemesi için işlem öncesi hastayı rahatlatacak sedasyon yöntemleri uygulanır. Bu nedenle işlemden sonra hastaya yardımcı olabilecek bir kişinin yanında bulunması önemlidir.
Gastroskopi nasıl yapılır?
*Gastroskopi işleminden önce hasta sol tarafına döndürülerek kafası 90 derece döndürülür. Gerekli görüldüğü durumlarda hastaya solunum, tansiyon ve kalp atış hızının takip edilmesi için vücuda elektrotlar takılabilir.
*Endoskopi işlemine başlamadan önce öğürmeleri ve yaşanacak rahatsızlıkları en aza indirmek için hastaya sakinleştirici verilir.
*Ağzın açık tutulması için plastik bir ağız koruyucusu kullanılır. Boğazı uyuşturmak için ağız içine anestezik püskürtülür.
*Endoskop ağıza yerleştirilir. Doktorunuz endoskop boğazdan geçerken yutkunmanızı isteyebilir. Boğazda baskı hissi oluşabilir ancak genellikle acı hissedilmez.
*Endoskop boğazdan geçtikten sonra hasta konuşamaz ancak sesler çıkarabilir. Endoskopi nefes alınmasına engel olmaz.
*Endoskopi sırasında görüntüler muayene odasındaki ekrana aktarılır. Sindirim sisteminizdeki bu tarama işleminin görüntüleri daha sonra da incelenebilmesi için kaydedilir.
*Sindirim sistemini şişirmek için yemek borusundan hafif hava basıncı verilebilir. Bu endoskopun serbestçe hareket etmesini ve sindirim sisteminin kıvrımlarının daha kolay incelenmesini sağlar. Eklenen havadan basınç veya dolgunluk hissedilebilir.
*Bir doku örneği almak veya bir polip çıkarmak için endoskoptan özel cerrahi aletler geçirilebilir.
*Muayene bittiğinde endoskop ağzınızdan yavaşça geri çekilir. Bir endoskopi, duruma bağlı olarak genellikle 5 ila 10 dakika sürer.
Endoskopi ( gastroskopi) sonrası neler yaşanır?
Endoskopiden sonra hasta hastane ortamında yaklaşık 1 saat dinle ndirilir. Hastalar endoskopiden sonra aynı gün evlerine gönderilir.
Hasta sakinleştirici aldığı için refakat etmesi için yanında bir kişinin bulunması önemlidir.
Evdeyken, Gastroskopi sonrası hafif rahatsız edici belirtiler yaşanabilir
*Şişkinlik ve gaz *Kramp *Boğaz ağrısı Bu belirti ve bulgular zamanla düzelir.
Endoskopi sonuçları ne zaman alınır?
İşlemden hemen sonra sonuçları öğrenebilirsiniz. Biyopsi için bir doku örneği aldıysa, test laboratuvarından sonuç almak için birkaç gün beklemek gerekebilir.
ERCP nedir?
ERCP ağızdan girilen özel bir endoskopi cihazı ile mide ve bağırsaklardan geçerek safra yolu ve pankreas kanalına ulaşılması ve bu kanallarda yer alan hastalıkların teşhis ve tedavisi işlemidir. Safra yolları ve pankreas kanalı papilla denen bölgeden 12 parmak bağırsağının 2. kısmına açılır. ERCP sırasında papilladan özel plastik kataterler ile safra yollarına ve pankreasa girilerek bir boya maddesi verilir ve kanalların filmi çekilir. Daha sonra belirlenen hastalığa göre tedavi edici işlemler yapılır. Genellikle papilla özel bir koter bıçağı ile kesilerek iyice genişletilir. Bu işleme papillotomi denir. Daha sonra buradan safra yollarına müdahale edilir.
ERCP kimler tarafından yapılabilir?
ERCP mutlaka bu işlem konusunda deneyimli Op Dr İzzettin KAHRAMAN tarafından yapılmalıdır. Bu konuda deneyimli olmayan birinin yapacağı işlemde hem risk artar hem de başarı şansı azalır. Safra yollarında hastalık nasıl oluşur?
Karaciğerde yapılan safra, safra kesesinde depolanır ve yemeklerden sonra sindirime yardımcı olması için bağırsaklara boşaltılır. Safranın bağırsaklara geçişi safra kanalları yolu ile olur. Eğer safra yollarında safranın bağırsaklara geçişini engelleyecek ve azaltacak bir hastalık varsa önemli sağlık sorunlarına yol açar. Bağırsaklara geçemeyen safranın içerisindeki zararlı maddeler kana geçerek sarılık yapabilir ve diğer organlara zarar verebilir. Yine atılamayan veya atılımı yavaşlayan safra özellikle karaciğere önemli zarar verebilir. Erken dönemde karaciğerde apse, kanda ciddi iltihap oluşturabilir. Geç dönemde karaciğer yetmezliği ve siroz gelişebilir. Bunlar hayatı tehdit eden problemlere dönüşebilir. Ayrıca yeteri kadar safra bağırsaklara gelmediği için sindirim problemleri ve vitamin eksiklikleri de görülebilir.
ERCP hangi hastalıkların teşhis ve tedavisinde uygulanır?
Safra yollarında en sık görülen ve yukarıda bahsedilen problemlere yol açabilen hastalık safra taşıdır. Bu taşlar genellikle safra kesesinden gelir veya bazen direk olarak kanallarda oluşabilir. Taş dışında safra yollarına bazı parazitler yerleşerek tıkanma yapabilir. Daha önce safra kesesi ameliyatı olanlarda bazen safra yollarında daralma olabilir. Özellikle yaşlı hastalarda safra kesesi, safra yolları ve pankreas tümörleri safra yollarını daraltabilir veya tam tıkayabilir. Bazen başka bir bölgedeki tümör karaciğer veya safra bölgesine yayılarak kanallarda tıkanma yapabilir. Bu gibi durumların hepsinde kanalın açılarak safra akışının sağlanması hayati öneme haizdir. ERCP hem safra yollarını göstererek kanallarda bir hastalık olup olmadığını teşhis eder, hem de yapılan özel bir endoskopik ameliyatla safra yolları bağırsaklara birleştiği yerden açılarak her türlü kanal hastalığına girişimde bulunulur. Eğer taş veya parazit varsa çıkarılır. Darlık varsa genişletilir veya stent konularak safranın akışı sağlanır. Birçok zaman yapılan işlem hayat kurtarıcıdır.
ERCP’ye alternatif tedavi yöntemi nedir?
ERCP’nin alternatifi hastaya karından girilerek açık ameliyat yapılmasıdır. Ancak bu işlem ERCP’ye göre çok daha riskli, zor ve masraflıdır.
ERCP işlemi riskli midir, riskleri varsa nelerdir?
ERCP klasik ameliyatlara göre çok daha güvenli ve riski düşüktür. İşlemin en önemli riski pankreas bezinde geçici iltihaplanmadır. Bu risk klasik olarak %4-5’dir. Ancak alınacak bazı önlemlerle daha da azaltılabilir. Nadiren yapılan kesiye bağlı kanama veya çok nadiren bağırsaklarda küçük bir perforasyon oluşabilir. Bu gibi durumlar genellikle ERCP sırasında tedavi edilir, nadiren açık ameliyat gerekebilir. İşleme bağlı ciddi komplikasyon riski düşüktür. İşlemin yapılması gereken bir durumda yapılmaması ise ciddi hayati riske yol açabilir.
İşlem sırasında hasta ağrı veya rahatsızlık duyar mı?
İşlem hasta hafif uyutularak yapılır. Derin anestezi gerekmez. İşlem sırasında hasta herhangi bir rahatsızlık duymaz. Ancak işlemden sonra 3 saat kadar gaza bağlı karın ağrısı olabilir.
İşlem için özel bir hazırlık var mıdır?
İşlem için en az 8 saatlik açlık gerekir. Bu nedenle genelde sabahları yapılır. Önceden kullanılan kan sulandırıcı ilaçlar varsa bunların 1 hafta önceden kesilmesi gerekebilir.
Bu işlem için hastanede yatmak gerekir mi?
Yapılan işlemin özelliğine ve hastalığa göre değişebilir. Aynı gün 3-4 saat kadar gözlemde kalıp hastaneye yatmadan taburcu edilebileceği gibi, 1-2 gün hastanede yatırılarak izlem de gerekebilir.
ERCP ile safra kanalları dışında hastalıklar da tedavi edilebilir mi?
Aynı işlemle pankreas kanalına da girilerek daha nadir görülen pankreas kanalının taş hastalığı veya darlıkları da tedavi edilebilir.
Özel 7M Hastanesi olarak kişisel verilerinizin güvenliğine büyük önem vermekteyiz.
Detaylı Bilgi
